Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Cachet-de-Salamoun(-verticillado)
Polygonatum verticillatum
Asparagaceae Convallariaceae
Noms en français : Sceau-de-Salomon à feuilles verticillées, Sceau-de-Salomon verticillé.
Descripcioun :L'erbo-de-la-roumpeduro-verticillado es uno planto que trachis dins li faio e lis avelanedo de mountagno. A un gros rizoumo d'ounte parton proun de racino. Li fueio soun estrecho e longo, alor que li flour soun groupado i verticillo. Fai de fru vióulet un cop madur.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço medicalo pèr aquelo planto. Bessai que soun li meme qu'aquéli de l'erbo-de-la-roumpeduro. Li fueio soun manjado coume de liume is Indo.
Port : Erbo
Taio : 30 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Polygonatum
Famiho : Asparagaceae
Famiho classico : Convallariaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Faio
- Avelanedo
- Champino à rousage
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Polygonatum verticillatum (L.) All., 1785